به‌رپرسانی وه‌زاره‌تی بێهداشت، زیاد به‌ كارهێنانی مه‌واد، پێبه‌ند نه‌بوون به‌ بابه‌ته‌ بێهداشتی و پزیشكیه‌كان له‌ كاتی به‌ كار هێنانی مه‌وادی پر مه‌ترسی  و نه‌بوونی ووشیاری پێویست له‌ ناو كۆمه‌ڵگای تووشبووان به‌ ماده‌ هۆشبه‌ره‌ كارتۆن خه‌وه‌كان و سه‌ر جاده‌ییه‌كان له‌ سه‌ره‌كیترین هۆكاری مردنی ئه‌و تووشبووانه‌ن. به‌ پێی ئاماری ناوه‌ندی دژایه‌تی له‌گه‌ڵ ماده‌ هۆشبه‌ره‌كان، مردنی تووشبووان ٢ له‌سه‌د له‌ چاو ساڵی ٨٩ كه‌می كردووه‌. به‌ پێی ئه‌م ئاماره‌ ٩٤ له‌سه‌د له‌ تووشبووه‌ مردووه‌كان پیاوانن و ٦ له‌سه‌دیان ژنن. له‌ كۆی پارێزگاكانی ئێران، چوار پارێزگای تاران، ئیسفه‌هان، فارس و هه‌مه‌دان زۆرترین مردنی تووشبووان به‌ ماده‌ هۆشبه‌ره‌كان له‌ خۆ ده‌گرن.